Khởi nghiệp từ nghề làm cá khô - nâng giá trị kinh tế biển

Với quyết tâm vươn lên làm chủ kinh tế gia đình, bà Võ Thị Hồng Liên ở Khóm 3, thị trấn Mỹ Long, huyện Cầu Ngang đã trải nghiệm độ “gập ghềnh” hành trình khởi nghiệp bằng nghề làm cá biển tươi sơ chế, chế biến thành khô các loại như cá lù đù, cá khoai, lưỡi trâu, cá lò tho,… vừa góp phần nâng cao giá trị ngành kinh tế biển của địa phương, vừa giải quyết việc làm nhiều lao động nữ nông thôn.

Không chỉ dừng lại ở sự nhạy bén khéo léo trong tìm kiếm, kết nối khách hàng ở các kỳ hội chợ, hội thảo của tỉnh, huyện tổ chức, bà Liên mạnh dạn phát triển từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp. Nhờ cần cù chịu khó, vượt qua mọi khó khăn từ khâu sản xuất cho đến tiếp thị sản phẩm, bà Liên đã có khối lượng khách hàng đáng kể. Đặc biệt đầu năm 2020, mặt hàng khô cá lù đù nguyên con một nắng được UBND tỉnh Trà Vinh công nhận sản phẩm OCOP (xếp hạng sản phẩm 3 sao). Bà Liên, Giám đốc Công ty TNHH MTV Hồng Liên TV cho biết: hơn 10 năm trước, mặt hàng thủy hải sản đánh bắt được chỉ bán cá tươi cho các tiểu thương trong huyện. Có những chuyến đánh bắt bội thu, tôm cá tươi bán không hết, ngư dân sơ chế thành khô bán ở các chợ trong huyện. Riêng gia đình bà sống bằng nghề làm cá khô. Để phát triển bền vững nghề làm cá khô truyền thống với mục tiêu cải thiện kinh tế, giải quyết đầu ra cho ngư dân cũng như giải quyết việc làm cho các thành viên trong gia đình và người thân trong dòng họ. Đồng thời hưởng ứng phong trào khởi sự kinh doanh và khởi nghiệp của Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp phát động, bà Liên mạnh dạn đầu tư vốn khởi nghiệp từ việc chế biến tôm, cá khô các loại chủ yếu tôm khô, cá lù đù một nắng, lù đù rút xương, cá kèo, cá lò tho, lưỡi trâu… bình quân khoảng 150kg/ngày, lợi nhuận trên 01 triệu đồng/ngày. Những ngày Tết, Công ty hoạt động không nghỉ, số lượng tôm cá khô tăng lên gấp đôi, ba lần so với ngày thường, chi phí thuê lao động ngày Tết lên cao nên giá bán tăng theo.

Theo bà Liên, công đoạn sơ chế, chế biến cá khô ban đầu chỉ duy nhất có muối, vào mùa mưa, cá tươi nhiều sơ chế thành khô rất khó khăn, thời gian bảo quản không lâu, cá khô dễ bị nấm mốc do phơi không đủ nắng. Những năm gần đây, bà nghiên cứu để sản phẩm cá khô đạt chất lượng, ngon, đẹp hấp dẫn khách hàng, trong quá trình sơ chế, ướp đủ các loại gia vị như ớt - tỏi sấy khô, muối, đường và rượu gốc để tạo độ bóng, đẹp cá khô hấp dẫn người tiêu dùng. Với bà Liên, rượu là gia vị không thể thiếu trong lúc ướp cá khô, có rượu hạn chế ruồi và côn trùng khác đeo đậu. Trong lúc phơi khô, dùng rượu gốc bỏ vào chai xịt xung quanh các vỉ phơi khô để ngăn chặn ruồi đậu.

Trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, Công ty bị thiệt hại khá nghiêm trọng do đầu ra khó tiêu thụ nên số lượng sản xuất giảm 30%. Dù ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19 nhưng Công ty vẫn duy trì hoạt động khắc phục khó khăn để giải quyết lao động cho công nhân có đời sống tốt hơn. Hiện sản phẩm cá khô tại Công ty tiêu thụ ở Trà Vinh, Bình Dương và Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Huế với lượng thành phẩm từ 150 -200kg cá khô các loại/ngày. Trung bình 300kg cá tươi sơ chế thành 90kg cá khô các loại, giá bán từ 70.000 - 500.000 đồng/kg cá khô, tôm khô bạc đất giá từ 01 - 1,5 triệu đồng/kg, tôm khô bạc biển giá từ 500.000 - 800.000 đồng/kg, giải quyết việc làm 17 lao động tham gia các khâu làm vảy cá, xẻ cá, phơi cá… thu nhập 150.000 - 200.000 đồng/người/ngày. Đối với khô cá lù đù một nắng, lù đù rút xương bình quân sản xuất khoảng 50kg/ngày, đây là 02 vừa đạt sản phẩm OCOP và sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh.

Bà Liên cho biết: tuy đầu ra sản phẩm cá khô của cơ sở đã ổn định nhưng do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19 nên việc tiêu thụ giảm đáng kể so với năm trước. Sắp tới, khi nhận được nguồn vốn từ dự án, ngoài việc thực hiện đúng chương trình kế hoạch kinh doanh như đăng ký để đầu tư nhà xưởng, kho lạnh, hệ thống năng lượng mặt trời, hệ thống xử lý nước thải… công ty mở rộng thị trường, hướng đến thị trường xuất khẩu, đồng thời giải quyết việc làm thường xuyên cho lao động địa phương. Mặc dù Công ty phát triển từ cơ sở nhỏ, trong thời kỳ đầu khởi nghiệp mà được quan tâm hỗ trợ nguồn vốn nên rất phấn khởi. Để tăng sản phẩm cá khô, tăng số lượng khách hàng, thời gian tới, Công ty sẽ đầu tư và cải tiến một số dây chuyền sản xuất, mẫu mã, bao bì, đầu tư máy sấy khô sản xuất quanh năm để nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo vệ sinh thực phẩm để tiếp cận thị trường siêu thị nhiều hơn.

Bà Võ Thị Hồng Liên giới thiệu sản phẩm khô với khách hàng

Bài, ảnh: MỸ NHÂN