Đó là nghề gói bánh tét của hộ kinh doanh Lâm Thị Quyên (bánh tét Anh Thư), sinh năm 1969, ấp Trà Cuôn, xã Kim Hòa, huyện Cầu Ngang. Chính nghề gói bánh tét truyền thống đã giúp gia đình bà Quyên vượt qua khó khăn, từng bước ổn định cuộc sống.
Sinh ra và lớn lên trong gia đình có truyền thống làm nghề bánh tét, bà Quyên cảm nhận tường tận từ khâu làm sạch nếp, xào nhân, gói bánh và hấp bánh. “Nữ công gia cánh” đối với người phụ nữ là ngoài thạo chế biến các món ăn thường ngày, bà Quyên chịu khó học hỏi cách gói bánh tét và tiếp nối nghề truyền thống cho đến nay. Theo bà Quyên, khi lập gia đình tư riêng, tận dụng kinh nghiệm nghề gói bánh tét của gia đình bà mua nếp, lá chuối, đậu xanh, thịt heo, mỡ heo gói bánh bày bán trước sân nhà. Ban đầu bà gói bán lẻ, dần dần bà gói bánh bán cho các gia đình trong xã khi có tiệc hữu sự, nhất là những gia đình bận rộn. Để bánh tét thơm ngon đáp ứng nhu cầu, sở thích của đa dạng khách hàng, bà chế biến bánh tét với nhiều loại khác nhau như bánh tét nhân đậu xanh, bánh tét nhân chuối, bánh tét thập cẩm, bánh tét chay,… cuộn mình trong lớp nếp nước cốt dừa, mỡ heo, thịt heo hòa với mùi thơm lá dứa, lá cẩm, lá ngót, trái gấc vừa béo béo, ngòn ngọt làm say đọng lòng người thưởng thức. Dù cách chế biến bánh tét nhiều loại khác nhau nhưng vẫn giữ hương vị truyền thống của gia đình.
Chia sẻ về bí quyết làm bánh tét, bà Quyên bộc bạch: để duy trì nghề gói bánh tét truyền thống và gây dựng thương hiệu cho gia đình, bà đã đem tâm huyết cả đời mình vào sự nghiệp làm bánh tét, ngoài việc đi tìm đầu ra sản phẩm, còn đúc kết kinh nghiệm nhiều năm của mình để gói bánh tét cho ngon, hợp khẩu vị người tiêu dùng. Để giữ được hương vị bánh ngon đậm đà, ngoài việc chọn nguyên liệu nếp sáp đạt 100%, công đoạn sơ chế bánh thật kỹ như làm sạch nếp để ráo, xào nhân đậu xanh, trứng vịt muối, thịt heo, mỡ heo cùng với màu của trái gấc, lá ngót, lá cẩm tạo hương thơm cho bánh, quan trọng cần cân bằng nguyên liệu ướp gia vị muối, đường, bột ngọt với nước cốt dừa theo tỷ lệ hợp lý. Bên cạnh đó, công đoạn nấu bánh đòi hỏi nhiều công phu, phải đun đủ và đều lửa trong nhiều giờ không được lửa lớn quá hay lửa nhỏ quá. Để có đòn bánh tét ngon, dẻo mềm, trước khi hấp bánh, phải sắp xếp đòn bánh thật khéo vào nồi nấu, khi bánh được hấp chín phải đều, không bị nhão, không bị khô, đòn bánh phải có thế đứng hay nằm đều không bị chảy xệ,… Đây là một trong những “bí quyết” giúp bánh tét Anh Thư để cả tuần vẫn không bị hỏng. Tuy cách chế biến và ướp bánh tét bảo quản cả tuần, nhưng lúc nào bà cũng để thời hạn sử dụng trong nhãn hiệu khoảng 05 ngày để người tiêu dùng xem đó mà thưởng thức bánh sớm ngon hơn; đồng thời giúp người tiêu dùng quan tâm chú ý đến sản phẩm bánh tét Anh Thư.
Theo bà Quyên, mỗi ngày khi bắt tay vào làm bánh, cả gia đình 03 người quay quần bên nhau nhộn nhịp rất vui. Tuy vất vả nhưng mỗi người bắt tay vào việc chia nhau từng công việc làm bánh, người thì do nếp, xào nhân, gói bánh,… theo ông Nguyễn Ngọc Thảo, chồng bà Quyên cho biết thêm: làm bánh tét bán không chỉ để kiếm lợi nhuận, còn là cách “giữ lửa” mang món bánh truyền thống đến với mọi người. Bình quân gia đình bán lẻ và bỏ mối tại chợ đầu mối, Thành phố Hồ Chí Minh khoảng từ 100 - 200 đòn; giá bán 60.000 - 70.000 đồng/đòn. Ngày Tết, hộ kinh doanh cho ra lò khoảng hơn 1.000 đòn, có khi lên tới 2.000 để cung cấp theo đơn đặt hàng của khách hàng trong và ngoài tỉnh. Ngoài việc chăm lo phát triển kinh tế gia đình, bà Quyên còn giải quyết việc làm 02 lao động, thu nhập được tính theo sản phẩm từ công đoạn lao lá chuối, gói bánh, cột bánh, nấu bánh,… từ 150.000 - 200.000 đồng/ngày.
Với kinh nghiệm làm bánh gần 20 năm, bánh tét Anh Thư đã có mặt khắp các chợ đầu mối trong và ngoài tỉnh, nhất là khách hàng thành phố Hồ Chí Minh. Đặc biệt trong năm 2020, sản phẩm bánh tét 3 nhân (thịt, đậu, trứng muối) Anh Thư đạt sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh và đạt chứng nhận sản phẩm OCOP xếp hạng 03 sao. Đây là tín hiệu vui cho nghề sản xuất bán tét truyền thống của gia đình, thời gian tới, hộ kinh doanh Lâm Thị Quyên rất mong các ngành các cấp tạo điều kiện hoàn thành một số thủ tục hành chính để cải tiến, nâng cao chất lượng sản phẩm bánh tét tiếp cận thị trường siêu thị, góp phần nâng cao giá trị kinh tế gia đình.
Vợ chồng bà Lâm Thị Quyên vui với thành quả sản phẩm OCOP.
Bài, ảnh: MỸ NHÂN
